ច្បាប់ស្តីពីសារពើពន្ធថ្មីដែលរួមបញ្ចូលបទប្បញ្ញត្តិមុននៃច្បាប់ពន្ធដារ (១៩៩៧) ច្បាប់ថវិកាប្រចាំឆ្នាំនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ពេលវេលា និងក្រឹត្យ និងក្រមនៃសាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតកម្ពុជា និងរដ្ឋកម្ពុជា ត្រូវបានគេមើលឃើញថាមានលក្ខណៈសាមញ្ញ មានភាពបត់បែន និងងាយស្រួលសម្រាប់អ្នកបង់ពន្ធ។
ការផ្សព្វផ្សាយលើកទី១ នៃច្បាប់ស្តីពីសារពើពន្ធថ្មី ដោយអគ្គនាយកដ្ឋានពន្ធដារ នៃក្រសួងសេដ្ឋកិច្ច និងហិរញ្ញវត្ថុ បានធ្វើជាសាធារណៈតាមរយៈកម្មវិធីផ្សាយផ្ទាល់ពិសេស បន្ទាប់ពីបានប្រកាសឱ្យប្រើប្រាស់ដោយព្រះមហាក្សត្រ នរោត្តម សីហមុនី នៅថ្ងៃទី១៦ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០២៣។
លោក គង់ វិបុល អគ្គនាយកនៃអគ្គនាយកដ្ឋានពន្ធដារមានប្រសសន៍ថា ច្បាប់ពន្ឋដារចាស់ត្រូវបានអនុម័តនៅថ្ងៃទី ២៤ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ ១៩៩៧ ដែលមាន ៦ជំពូក ចែកចេញ ១៤២មាត្រា ដែលចែងអំពីពន្ធបួនប្រភេទ ប៉ុន្តែវាមិនរាប់បញ្ចូលប្រភេទពន្ធផ្សេងទៀតដែលត្រូវបានចេញក្រោយថ្ងៃទី ៧ ខែមករា ឆ្នាំ ១៩៧៩ ចាប់តាំងពីសាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតកម្ពុជា ។
លោកមានប្រសាសន៍ថា បទប្បញ្ញត្តិមួយចំនួនត្រូវបានចេញនៅក្នុងសម័យរដ្ឋកម្ពុជាដើម្បីគ្របដណ្តប់ប្រភេទពន្ធមួយចំនួនទៀតដូចជា ពន្ធប្រថាប់ត្រា ពន្ធលើត្រាសារពើពន្ធ ពន្ធដឹកជញ្ជូន និងពន្ធប៉ាតង់ជាដើម។ ប៉ុន្តែប្រភេទពន្ឋទាំងនោះមិនបានរួមបញ្ជូលនៅក្នុងច្បាប់ពន្ធដារឆ្នាំ ១៩៩៧ និងសូម្បីតែនៅពេលដែលវាត្រូវបានធ្វើវិសោធនកម្មក៏ដោយ។
លោកមានប្រសាសន៍ថា៖ « នោះហើយជាមូលហេតុដែលច្បាប់ និងបទប្បញ្ញត្តិពន្ធដាររបស់យើងមានសភាពខុសប្រក្រតី។ នៅក្នុងការឆ្លើយតបការអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ច ជាមួយធាតុចូលមួយចំនួនសម្រាបវិស័យឯកជន ហើយដៃគូរអភិវឌ្ឍន៍ យើងបានធ្វើទំនើបកម្មច្បាប់ ។ ជាឧទាហរណ៍ ច្បាប់មិនបានអនុញ្ញាតឲ្យប្រើប្រាស់បច្ចេកវិទ្យាព័ត៌មាននៅក្នុងបរិបទសម័យឌីជីថល»។
លោកបានពន្យល់ថា ច្បាប់ថ្មីនេះមិនបានតម្លើងអត្រាពន្ឋ ហើយខ្លឹមសារភាគច្រើននៅក្នុងច្បាប់នៅតែមិនផ្លាស់ប្តូរ ប៉ុន្តែពាក្យរបស់ពួកគេត្រូវបានកែលម្អដើម្បីឱ្យស្របនឹងច្បាប់ផ្សេងទៀត ដូចជាក្រមព្រហ្មទណ្ឌ ច្បាប់វិនិយោគ ក្រមព្រហ្មទណ្ឌ និងកិច្ចព្រមព្រៀងអន្តរជាតិ រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាបានចុះហត្ថលេខារួច ហើយនឹងចុះហត្ថលេខាបន្តទៀត។
លោកមានប្រសាសន៍ថា ច្បាប់ថ្មីគឺដើម្បីឆ្លើយតបនិងកំណែទម្រង់ ខណៈដែលក្រុមការងារដឹកនាំដោយ លោក វ៉ន់ ពុទ្ធិពល អតីតអគ្គនាយករងGDT ដែលបានប្រជុំ ២៣០ដង នៅឯកកម្រិងថ្នាក់GDT និង ១២ដងនៃកិច្ចប្រជុំកម្រិងបច្ចេកទេស ព្រមទាំងមានការចូលរួមពីក្រសួង និងស្ថាប័នពាក់ព័ន្ឋ។
លោកមានប្រសាសន៍បន្តថា៖ « ពួកយើងមិនបានបន្ថែមបន្ទុកដល់អ្នកជាប់ពន្ឋនោះទេ ជំនួសឲ្យវា ច្បាប់នេះបានផ្តល់នូវភាពងាយស្រួល និងពាក្យច្បាស់ៗដើម្បីឱ្យកាន់តែស៊ីសង្វាក់គ្នាជាមួយនឹងស្តង់ដារអន្តរជាតិ និងកិច្ចព្រមព្រៀងមួយចំនួនដែលយើងបានចុះហត្ថលេខាទាក់ទងនឹងការយកពន្ធទ្វេដង»។
GDT គ្រោងផ្សព្វផ្សាយច្បាប់ថ្មីនេះទៅកាន់ក្រុមហ៊ុនឯកជន និងអ្នកជាប់ពន្ឋ តាមរយៈ សិក្ខាសាលា វីដេអូផ្សព្វផ្សាយ បន្ទាប់ពីវាត្រូវបានប្រមូលផ្តុំដោយការរួម បញ្ចូលគ្នានៃច្បាប់ និងបទប្បញ្ញត្តិដែលបានចេញនៅក្នុងសម័យសាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតកម្ពុជានិង សម័យរដ្ឋកម្ពុជា។
លោកថា៖ « រដ្ឋាភិបាលបានយល់ច្បាស់ពីស្ថានការណ៍ ដែលមានន័យថា ពួកយើងនឹងមិនធ្វើច្បាប់ដែលបង្កើតជម្លោះសេដ្ឋកិច្ច និងធ្វើឲ្យសេដ្ឋកិច្ចជាប់គាំងនោះទេ ប៉ុន្តែវាបានផ្តល់ការលើកទឹកចិត្តបន្ថែមដល់វិនិយោគិន និងវិស័យនានា ។ ខ្ញុំគិតថាច្បាប់ថ្មីគឺប្រសើរឡើង ងាយស្រួល និង តម្លាភាពជាមុន និងមានភាពស៊ីសង្វាក់គ្នា »។
លោកស្រី ប៊ុន នារី អគ្គនាយករងនៃអគ្គនាយកដ្ឋានពន្ធដារមានប្រសាសន៍ថា រចនាសម្ព័ននៃច្បាប់ស្តីពីការបន្ធូរបន្ថយថ្មីរបស់កម្ពុជា រួមមានអនុក្រឹត្យឆ្នាំ១៩៨៥ ដែលចែងអំពីពន្ធបួនប្រភេទ រួមមាន ប៉ាតង់ ការដឹកជញ្ជូន និងយានជំនិះ ពន្ធតែម និងសារពើពន្ធ និងច្បាប់ថវិកាប្រចាំឆ្នាំ ដែលចែងបន្ថែមអំពីពន្ធប្រាំមួយប្រភេទផ្សេងទៀត។
ពន្ធចំនួនប្រាំមួយប្រភេទ ក្រោមច្បាប់ថវិកាប្រចាំឆ្នាំ រួមមាន ផ្ទះជួល និងដី ដីមិនប្រើប្រាស់ ភ្លើងសាធារណៈ កន្លែងស្នាក់នៅ ចំណេញដើមទុនដែលធ្វើឡើងដោយរូបវន្តបុគ្គល និងពន្ធអចលនទ្រព្យ ចំណែកច្បាប់ពន្ធដារឆ្នាំ ១៩៩៧ និងវិសោធនកម្មមានប្រាំពីរជំពូកចែកជា
១៥៥មាត្រា។
លោកស្រីមានប្រសាសន៍បន្ថែមថា ច្បាប់ពន្ធដាររបស់ប្រទេសកម្ពុជាឆ្នាំ ១៩៩៧ និងច្បាប់ដែលបានធ្វើវិសោធនកម្មបានចែងអំពីពន្ធចំនួនប្រាំប្រភេទ ដែលរួមមាន ប្រាក់ចំណូល ប្រាក់បៀវត្សរ៍ ពន្ធលើតម្លៃបន្ថែម ពន្ធពិសេសលើទំនិញ និងសេវាកម្មដែលបានជ្រើសរើស និងប្រតិបត្តិការធនធានរ៉ែ និងប្រេងផងដែរ។
ប្រាំបួនមាត្រានៃច្បាប់ពន្ធដារឆ្នាំ ១៩៩៧នៅតែមិនផ្លាស់ប្តូរ ហើយរួមទាំងច្បាប់ពន្ឋដារឆ្នាំ ២០២៣ ចំណែកឯមាត្រា២៤៦ត្រូវបានផ្លាស់ប្តូរ។
លោកស្រីបន្ថែមថា៖ «រដ្ឋាភិបាលបានចេញនូវអនុក្រឹត្យ ឬ ប្រកាសដើម្បីគាំទ្រដល់វិស័យឯកជន ហើយឯកសារទាំងនេះបានរួមបញ្ជូលទៅក្នុងច្បាប់
ផងដែរ»៕
ប្រែសម្រួលដោយ៖ សុ ជាតា